سالرووز درگذشت آیت الله حاج سید­ کاظم حائری(ره)

تاریخ : ۲۴ بهمن ۱۴۰۱

روحانی جلیل القدر آیت الله حاج سید­کاظم حائری در سال 1331 قمری و در کربلای معلی در خانواده ای متدین و دارای 6 فرزند متولد شد . پدر بزرگوار ایشان ، از بزرگان و برجسته گان روستای فلارگ بود . تحصیلات مقدماتی را در کربلا نزد علمای بزرگ زمان آموخت . سن 14 تا 20 سالگی اش را در بیرجند گذراند و همانجا به تحصیلاتش ادامه داد در این زمان به منظور تحصیل عازم نجف اشرف شد و از محضر اساتید بزرگی چون آیت الله نائینی و سید ابوالحسن اصفهانی و آیت الله حاج آقای حسین قمی بهره برد.

حائری سال ها در حوزه مقدسه معارف علوی در نجف اشرف کسب فیض کرده بود و در صف مبارزترین اصحاب آیت الله فقید مرحوم حاجی آقا حسین قمی زعیم وحید و مجاهد فرید دوران اخیر اسلام بود و در آخرین سفری که فقید سعید و مجاهد بزرگ اسلامی برای ترمیم خرابی ها و اصلاح مفاسد دینی به ایران تشریف آورد حائری بزرگوار در جبهه جهاد مقدس اسلامی افتخار هم رکابی و هم عنانی آن بزرگوار را داشت و با یک عالم شوق و غرور دینی با جبهه بشاش و با نشاط خاطر در برابر گروه الحاد مبارزه می طلبید.

ثمره زندگی آیت الله حاج سید ­کاظم حائری ، 3 پسر و 5 دختر بود که حاصل زندگی این عالم والامقامه از زندگی با دو همسرش بود که در اینجا بیشتر با آن ها آشنا می شویم. همسر اول ایشان سرکارخانم ربابه بیگم اشکوزی بود که پدر بزرگوارش از علمای نجف بود و فرزندان ایشان: سیدمحمد (امام جماعت و ساکن تهران) ، بی­بی معصومه بیگم  (خانه دار و ساکن بیرجند) ، مرحوم بی­بی فاطمه (همسر یکی از تجار بیرجندی) ،مرحوم سیدابوالحسن (مهندس تأسیسات و نماینده مجلس) ، بی­بی صدیقه (فرهنگی ) ، سیدعلی (دکترای جامعه شناسی و استاد دانشگاه فردوسی) ، بی­بی خیریه بیگم (فرهنگی)می باشند. همسر دوم آیت الله حاج سیدکاظم حائری ، سرکارخانم بی­بی زهرا بود که بعد از فوت همسر اول ایشان ، با این بزرگوار ازدواج نمود. از بی­بی زهرا خانم یک فرزند به نام بی­بی قدسیه که فرهنگی و شاغل در آموزش و پرورش می باشند ، به جا مانده است.

ویژگی های اخلاقی:

جهاد و تلاش در راه تحصیل:
آیت الله حاج سیدکاظم حائری ، تحصیلات مقدماتی را در کربلا نزد علماء بزرگ زمان آموخت . سن چهارده تا بیست سالگی را در بیرجند گذراند و به تحصیلاتش ادامه داد . در این زمان به عزم تحصیل راه دیار غرب پیش گرفت و به مقصد نجف موطن اسلاف به پشت سر نهاد . او از همان ابتدا شوق شدید به علوم دینیه داشت و به آنچه می خواند ایمان داشت . مدتی دراز از ایام صبی و شباب را به مطالعه و تدریس گذراند.

حق گویی و حق طلبی:
آیت الله حاج سید کاظم حائری، یکی از دانشمندان و وعاظ شهیر و متدین واقعی قاینات بود ، آن مرحوم به صفات پسندیده حق گویی و مخالفت با سالوس و ریا که بیشتر در مجامع زاهدنمایان عصر رسوخ دارد آراسته بود . معنویت اسلامی را چنانکه باید و خداوند متعال خواسته به سمع مردم می رسانید ، داعی به سوی حق و انسانیت بود.

بی اعتنایی به مال دنیا و ساده زیستی:
آیت الله حاج سیدکاظم حائری به دلیل سجایا و فضایل اخلاقی خاص و منحصر به فردش ، طرفداران و یاران بی شماری داشت . یکی از مریدان ایشان که در تهران ساکن بود 50 کیسه برنج و 10 حلب روغن را ارسال کرد تا به خرج خانواده ایشان برسد و چون می دانست که ایشان این موارد را قبول نمی کند و به فقرا و نیازمندان کمک خواهد کرد این مواد غذایی را به آقا صیقلی (امین منزل آیت الله حائری) داد و قرار شد کم کم به خانه آیت الله حاج سیدکاظم حائری بیاورد . ولی به محض مطلع شدن این عالم پارسا و یگانه از این کار دستور داد تا این مواد را بین نیازمندان توزیع و تقسیم کنند و تنها یک کیسه برنج برای خانواده نگه داشت.

کمک به نیازمندان، ایتام و مستمندان:
برادر بزرگوارم نیمه های شب سوار بر مرکب خود به در خانه های نیازمندان می رفت و به صورت ناشناس به آن ها کمک می نمود . هرگاه کسی به علت ارادت به شخص ایشان مالی را به ایشان هدیه می کرد ، آن را وقف نیازمندان و مستمندان می نمود . تاجران و ثروتمندان بیرجندی به دلیل اعتمادی که به آیت الله حاج سیدکاظم حائری داشتند ، ایشان را امین خود داشته و خمس و زکات خود را به ایشان می دادند تا به هر نحوی که صلاح می­داند بین مردم مستمند توزیع کند. پدر گرانقدرم وقتی فوت نمودند مقدار کم و ناچیزی از پول در اختیار داشتند ، چرا که همواره تمرکز لطف و توجه او به ایتام ، مستمندان و فقرا بود و به مال دنیا وابستگی و دلبستگی نداشت.

ساخت مسجد جامع علوی:

آیت الله حاج سیدکاظم حائری در سال 1332 شمسی بنا به درخواست و دعوت های مکرر مردم، حب به وطن و عشق به خدمت به بیرجند آمد . این روحانی بلند مرتبه در اوایل ورودش مسجد جامع چهاردرخت را برای نماز اختیار کرد و تعمیراتی نیز در این مسجد انجام داد. عشق به خدمت و حب وطن، در وجود مبارک آیت الله حاج سید کاظم حائری غوغا می کرد. او چنان در پیروی دستورات پروردگارش در جهت خدمت به خلق و گره گشایی از کار مردم غرق شده بود که تمامی تلاش خویش را جهت انجام این رسالت به کار می بست. بدون شک یکی از انگیزه های اصلی ساخت مسجد علوی خدمت به مردم بود.

بی­ بی معصومه حائری، دختر بزرگوار آیت الله حائری نیز در مورد انگیزه ساخت مسجد چنین می گوید که "پدر گرانقدرم در سفرشان به مکه ، چشم شان به مسجدی می افتد که بر سر در آن نوشته شده بود "مسجد اموی" ایشان بعدها تعریف کردند که از همان زمان قصد و نیت خود را بر این قرار دادم که خداوند توفیقی دهد تا مسجدی بسازم و آن را "مسجد علوی" نامگذاری کنم. این قصد و نیت همیشه فکر مرا مشغول کرده بود و منتظر فرصتی بودم تا آن را عملی سازم. "

وفات:

مرگ ناگهانی عالم جلیل القدر و روحانی بلندمرتبه ، آیت الله حاج سیدکاظم حائری ، این برگزیده زمان و این بزرگوار بی­مانند ، که عمری از خم نماز شب ، ساغر گرفته بود در 23 رجب 1377 برابر با 24 بهمن و در سن 46 سالگی ندای حق را لبیک گفت. جنازه آن مرحوم را که غرق در گل شده بود ساعت 7:30 از منزل بیرون آوردند . ازدحام جمعیت به قدری بود که در عرض یک ساعت شاید صد متر راه پیموده نمی شد.علماء بزرگ، آیات شهر و آقای ناصح فرماندار، رؤسا، کارکنان ادارات کشوری، لشگری و فرهنگیان و عموم طبقات در عقب جنازه حرکت می کردند . صدای گریه مردم قطع نمی شد و جمعیت از ده هزار نفر متجاوز بود . جنازه را به مدرسه طلاب بردند و پس از غسل به مسجد آن مرحوم (مسجد جامع علوی) که روز قبل از فوت خود دستور ساخت قبرش را داده بود به خاک سپردند . مناجات و نیایش های خالصانه اش در کوچه های عبورش به مسجد جاری است و عطر حضورش را اگر خوب استشمام کنی هنوز اطراف مقبره اش می توانی حس کنی.