بیست و چهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات در دانشگاه بیرجند برگزار می‌شود
به گزارش روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دانشگاه بیرجند، در نشست خبری بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات، سردار زهرایی، ر ئیس سازمان بسیج سازندگی کشور ضمن تأکید بر بحران‌های پیش‌روی کشور در حوزه جمعیت و آب، قنوات را نمونه‌ای از دانش بومی و تجربه عملی در مدیریت منابع آب معرفی کرد و گفت: باید پیش‌فرض کم‌آبی برنامه‌ریزی کرد و دانشگاه و میدان را به هم پیوند داد.
قنوات؛ نماد دانش بومی و شاهکار مهندسی ایرانی
وی اظهار کرد: قنوات یکی از شاهکارهای مهندسی بومی ما بوده که با شیب‌های بسیار دقیق یک در هزار ساخته شده‌اند.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه، در خراسان جنوبی قنات‌هایی با ساختار دو طبقه داریم که منابع آب و استخرهای تغذیه‌شان در فصول بارش و غیر بارش به طور متفاوت تغذیه می‌شوند. رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور افزود: مقنیان یا مدیران قنوات، دانش و تجربه بسیار بالایی در کنترل و بهره‌برداری از این منابع دارند که باید به عنوان سرمایه‌های ملی حفظ و تقویت شود.
وی تاکید کرد: این در حالیست که تاکنون آن طور که باید و شاید این دانش تجربی در پژوهش‌ها و سیاستگذاری‌ها مورد توجه قرار نگرفته است.
تلفیق تجربه و آموزش علمی
سردار زهرایی تصریح کرد: با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی تلاش کرده‌ایم آموزش علمی را با تجربه مقنیان تلفیق کنیم، برای مثال، در کشور آب شرب هفت هزار ۱۳۸ روستا با تفاهم‌نامه‌هایی که با وزارتخانه منعقد شده، که باید در مکان سنجی و اولویت‌بندی آن از توان مراکز علمی استفاده می‌شد.
خدمات اجتماعی در کنار تأمین آب
وی ادامه داد: باید تلاش کنیم علاوه بر تامین آب، خدمات مومنانه مانند آزادسازی زندانیان، کمک معیشتی و خدمات اجتماعی را با روش‌های علمی و میدانی انجام دهیم.
بحران‌های آینده؛ جمعیت و آب
رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور تاکید کرد: دو بحران بزرگ کشور که در آینده‌ای نه چندان دور به شکلی جدی‌تر گریبانگیر ما خواهند شد، بحران جمعیت و بحران آب است. بحران جمعیت ناشی از کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش سالخوردگی است که اگر به آن پرداخته نشود، کشور با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد شد.
اهمیت استراتژیک آب در سطح جهانی
وی ادامه داد: بحران آب از آن جهت اهمیت دارد که جنگ جهانی سوم را جنگ آب خوانده‌اند؛ اگرچه این جنگ ملموس نیست اما نمونه‌هایی مانند تمرکز شدید کشورهای همسایه روی آب نشان می‌دهد که این موضوع اهمیت استراتژیک دارد.
سردار زهرایی افزود: در کشور ما نیز در حوزه آب دچار خطاهای استراتژیک بوده‌ایم؛ از هفت هزار چاه غیرمجاز گرفته تا سیاست‌هایی که فقط به توزیع آب پرداخته‌اند نه مدیریت منابع، همه ما را به شرایط بحرانی رسانده است.
لزوم پذیرش واقعیت بحران آب
وی عنوان کرد: بحران، وضعیت خاصی است که کل کشور و تصمیم‌گیران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نباید آن را با شرایط سخت عادی اشتباه گرفت، این بحران باید به عنوان واقعیتی جدی پذیرفته شود.
رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور تصریح کرد: یکی از مشکلات اساسی ما این است که در برنامه‌ریزی‌ها و پژوهش‌ها پیش‌فرض کم‌آبی را به درستی لحاظ نکرده‌ایم.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال در خراسان جنوبی همه باید قبول کنیم که استان کم‌آبی هستیم و با این نگاه پیش برویم، بودجه‌ها، سیاست‌ها و حتی طرح‌های صنعتی و کشاورزی باید بر اساس کم‌آبی تعریف شوند.
همایش ملی قنوات؛ پیوند علم و تجربه
سردار زهرایی ضمن اشاره به برگزاری بیست و چهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات و جایگاه آن در پیوند علم و عمل یادآور شد: این همایش فرصتی برای هم‌نشینی پیشکسوتان مقنی، اساتید دانشگاه و کارشناسان است تا دانش تجربی و علمی را به هم نزدیک کنند و نتایج ملموس و قابل اجرا به دست آید.
نقش رسانه‌ها در تحلیل بحران آب
وی با اشاره به ضرورت پوشش رسانه‌ای تخصصی و علمی بحران آب، از اصحاب رسانه خواست فراتر از انعکاس ساده اخبار، به تحلیل‌های عمیق بپردازند و افزود: اگر پیش‌فرض کم‌آبی پذیرفته نشده و در همه سطوح برنامه‌ریزی‌ها لحاظ نشود، خراسان جنوبی به عنوان یکی از خشک‌ترین و کم‌بارش‌ترین استان‌ها، اولین منطقه‌ای خواهد بود که تبعات بحران آب را خواهد دید.
رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور تاکید کرد: امیدواریم با همت همه مسئولان، دانشگاهیان و فعالان میدانی بتوانیم از ظرفیت‌های علمی، تجربی و فرهنگی این منطقه استفاده کنیم و راهکارهای پایدار برای حفظ منابع آب و توسعه متوازن ارائه دهیم.
میراث ارزشمند قنوات برای نسل‌های آینده
وی با بیان اینکه تاریخ در حوزه آب‌های زیرزمینی توسط مقنیان ایران ساخته شده است تصریح کرد: اکنون ۵۰ هزار رشته قنات در کشور وجود دارد که حدود ۴۰ هزار رشته فعال است. سردار زهرایی بیان کرد: آمادگی برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی - پژوهشی برای انتقال دانش و تجربه پیشکسوتان مقنی را داریم تا این میراث ارزشمند زنده بماند و به نسل‌های آینده منتقل شود.
در این نشست خبری، دکتر ابوالفضل اکبرپور، دبیر این همایش گفت: ایجاد پیوندی مؤثر میان دانش علمی روز و تجربه‌های ارزشمند سنتی در مدیریت منابع آب از اهداف این همایش ملی است.
وی با بیان اینکه برگزاری همزمان این دو رویداد در راستای تلفیق علم روز با دانش بومی برای مواجهه هوشمندانه با بحران آب در کشور، به ویژه در استان‌های خشک و نیمه‌خشک همچون خراسان جنوبی است، گفت: قنات‌ها نماد تمدن و نبوغ ایرانیان در سازگاری با طبیعت هستند. وی افزود: امروز که کشور با چالش‌های پیچیده‌ای در حوزه آب مواجه است، رجوع به تجارب تاریخی ایران و ترکیب آن با فناوری‌های نوین امری ضروری است.
قنات؛ نماد تمدن ایرانی در سازگاری با طبیعت
عضو هیأت علمی دانشگاه بیرجند با اشاره به پیشینه قنات‌ها در ساخت تمدن در مناطق کویری کشور تصریح کرد: اکنون بیش از ۴۰ هزار رشته قنات فعال در کشور وجود دارد که بخش زیادی از آنها در خراسان جنوبی قرار دارند، این میراث ارزشمند هم نیاز به احیا داشته و هم قابلیت بهره‌برداری علمی دارد.
گفت‌وگوی میان دانشگاه و بهره‌برداران سنتی آب
وی هدف از برگزاری این کنفرانس و همایش را گفت‌وگوی میان دانشگاه، دستگاه‌های اجرایی، متخصصان و بهره‌برداران سنتی آب عنوان کرد و گفت: اگرچه قنات‌ها سازه‌هایی سنتی هستند، اما طراحی دقیق، شیب حساب‌شده و بهره‌برداری پایدار از آنها، آن را به سازه‌ای علمی و مهندسی‌شده تبدیل کرده است.
وی بیان کرد: در برنامه‌های این کنفرانس، ارائه مقالات تخصصی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی با حضور پیشکسوتان حوزه قنات و بازدیدهای علمی از سازه‌های آبی استان گنجانده شده تا پیوند میان علم و عمل به شکل واقعی محقق شود.
وی با تاکید بر نقش دانشگاه بیرجند در برگزاری این همایش عنوان کرد: دانشگاه بیرجند به عنوان یکی از دانشگاه‌های پیشرو در جنوب شرق کشور، بستری علمی و فرهنگی برای طرح مباحث راهبردی در حوزه منابع آب و احیای دانش بومی فراهم کرده است.
دبیر بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات ابراز امیدواری کرد: نتایج این کنفرانس به تدوین راهبردهایی منجر شود که هم در سیاست‌گذاری‌های کلان آب کشور مؤثر باشد و هم از دانش نسل‌های گذشته در قالب رویکردهای نو بهره‌برداری شود.
برنامه‌های علمی و تخصصی در کنفرانس هیدرولیک
دکتر حسین خزیمه‌نژاد ، دبیر علمی بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات هم گفت: تاکنون ۸۱ مقاله به دبیرخانه ارسال شده که ۸۰ درصد آنها تعیین تکلیف شده‌اند، همچنین احتمال افزایش مقالات به ۱۵۰ مورد نیز وجود دارد.
وی افزود: از مجموع مقالات رسیده به دبیرخانه همایش، ۵۹ مقاله به صورت پوستری و ۵ مقاله شفاهی پذیرفته شده و تعدادی نیز به دلیل تطابق موضوعی نداشتن با محورهای همایش، حذف شده است.
لازم به توضیح است؛ دانشگاه بیرجند در روزهای هفتم و هشتم آبان امسال میزبان بیست‌وچهارمین کنفرانس هیدرولیک ایران و همایش ملی قنوات است.
نظر شما :