کرسی آزاداندیشی با موضوع «سرنوشت فضای مجازی؛ تقابل فیلترینگ، حکمرانی و آزادی»
انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه بیرجند، کرسی آزاداندیشی با موضوع «سرنوشت فضای مجازی؛ تقابل فیلترینگ، حکمرانی و آزادی» و با محورهای «آیا نظارت بر محتوا در فضای مجازی مساوی است با سلب آزادی افراد؟»، «حکمرانی فضای مجازی؛ اینترنت ملی یا دسترسی آزاد به اطلاعات؟»، «نتیجه فیلترینگ؛ مافیای فیلترینگ یا حمایت از پیام‌رسان‌های بومی؟» و «مدیریت فضای مجازی در دنیا چگونه است» را در تاریخ 6 اسفندماه 1403، در محل تالار ولایت دانشگاه، با حضور آقای دکتر وفائی‌فرد، سرپرست محترم معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه، آقای زاهد، به‌عنوان کارشناس ناقد و حضور پرشور دانشجویان علاقه‌مند برگزار نمود. در این کرسی، شرکت‌کنندگان نظرات مختلفی را درباره تأثیر فیلترینگ و فضای مجازی مطرح کردند که گزیده‌ای از سخنان آنها به‌شرح ذیل آمده است.
آقای نصیری به‌عنوان مخالف کرسی اظهار داشت که نمی‌توان فضای مجازی را به حال خود رها کرد. فیلترینگ در برخی موضوعات مؤثر بوده است، اما نمی‌توان همه چیز را فیلتر کرد و صورت‌مسئله را پاک نمود. با فیلترکردن، سبب افزایش فروش فیلترشکن شده‌ایم. فیلترینگ نظارت نیست، بلکه راه‌حلی سطحی است. نظارت زمانی مفید است که درست و اصولی باشد. می‌توان با فرهنگ‌سازی مناسب، مردم را به سمت اینترنت ملی سوق داد. دسترسی محدود به اینترنت بین‌الملل سبب عقب‌ماندگی و انزوا می‌شود. به‌جای ایجاد محدودیت، باید فرهنگ‌سازی کرد، زیرساخت‌ها را بهبود بخشید و نظارت درست را در پیش گرفت. اگر کشور نتواند فرهنگ‌سازی کند، هیچ توانایی برای تشویق نسل جوان به استفاده از پلتفرم‌های داخلی نخواهد داشت. نصیری بیان کرد که مخالف فیلترکردن نیست، اما فیلتر همیشه خوب نیست، زیرا فیلترکردن بیش از حد، باعث ایجاد مافیای فیلترشکن می‌شود. در پلتفرم‌های داخلی، آزادی بیان و همچنین مقابله با جرایم فضای مجازی باید وجود داشته باشد تا از انتشار محتواهای نامناسب جلوگیری شود، اما آزادی بیان نباید سرکوب گردد. وی گفت: می‌توان استفاده از اینترنت را سن‌بندی کرد و محتواهایی تولید نمود که بتوان با آنها با پلتفرم‌های خارجی رقابت کرد و اینترنت داخلی را تقویت نمود.
در ادامه آقای موسوی، به‌عنوان موافق کرسی اظهار کرد که نظارت بر فضای مجازی در همه‌جا وجود دارد و حق طبیعی هر کشوری است که از فیلتر استفاده کند. هر بخشی از فضای مجازی که برای کشور آسیب‌زا است، باید توسط جوانان، مدیریت شود و پلتفرمی قوی ایجاد گردد، اما این موضوع چندان دیده نمی‌شود. وی گفت: شهید رئیسی از همه پلتفرم‌ها دعوت کرد که اگر تمایل دارند، در ایران به‌صورت قانونی فعالیت کنند و شرکتی ایجاد نمایند، اما آنها نپذیرفتند. چرا؟ باید این آزادی بیان چارچوب داشته باشد. حتی در پلتفرم‌های خارجی نیز این آزادی بیان مطلق نیست. مثلاً اگر از عکس حاج قاسم استفاده کنیم، محدود می‌شویم، درحالی‌که نباید این‌گونه باشد.
همچنین آقای حاجی‌زاده، دیگر موافق کرسی نیز این‌گونه صحبت خود را شروع کرد که حکمرانی در طول تاریخ تغییر کرده و با پیشرفت تکنولوژی، حکمرانی در زمینه‌های مختلف افزایش‌یافته است. اکنون در زمینة فضای مجازی نیز حکمرانی وجود دارد و باید وجود داشته باشد، زیرا امنیت روانی جامعه را تأمین می‌کند. فرانسه که مهد آزادی است، برای فضای مجازی محدودیت‌های زیادی وضع کرده و دولت مجاز است تلفن‌های افراد را بررسی کند. فضای مجازی یک فضای صرفاً اعتباری نیست، بلکه ذهن را کنترل می‌کند و نمی‌توان آن را بدون قانون رها کرد. در مورد فرهنگ‌سازی نیز باید قوانینی وجود داشته باشد که این فرهنگ‌سازی را در جامعه، استوار و ریشه‌دار کند. درست است که به فیلترینگ نقد وارد است، اما منطق ایجاب می‌کند که برای حفظ فرهنگ، این قانون وجود داشته باشد.
نهایتاً پس از بیان نظرات و نقدهای داوطلبان، بخش پرسش و پاسخ برگزار شد و دانشجویان سؤالات خود را مطرح کردند. کارشناس ناقد محترم کرسی، جناب آقای زاهد، بر ضرورت وجود قانون و راهکارها برای پلتفرم‌ها و فضای مجازی تأکید کرد و گفت: ما راهبردهای درستی نداریم، باید قوانینی وضع و اجرا شود تا از خط‌قرمزها عبور نشود.
