کارگاه «چگونه خانواده ای قوی و پایدار در عصر دیجیتال داشته باشیم؟»
به همت معاونت فرهنگی و اجتماعی و همکاری مرکز مشاوره و مدیریت برنامه و بودجه دانشگاه، کارگاه «چگونه یک خانواده قوی و پایدار در عصر دیجیتال داشته باشیم؟» برگزار شد.
کارگاه «چگونه یک خانواده قوی و پایدار در عصر دیجیتال داشته باشیم؟» با سخنرانی دکتر حمید مسعودی، عضو هیأت علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه در روز سهشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در تالار فرهنگ معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه برگزار شد.
در این کارگاه که به مناسبت هفته ملی جمعیت برگزار شد، سه محور چیستی خانواده پایدار و ابعاد آن، چالشهای عصر دیجیتال برای خانواده و تجربیات سازگاری خانواده در عصر دیجیتال مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
خانواده پایدار خانوادهای است که در آن محیطی امن، پرورشدهنده و حمایتکننده برای رشد اعضای خود فراهم میکند. محیطی است که در آن چالشهای اعضا با هم روبرو میشوند و مکانیسمهای مقابله سالم پرورش مییابند.
دکتر مسعودی در این کارگاه به برخی خصلتهای خانواده پایدار یعنی تعهــد، فــداکاری و هــدف مشترک، ارتبــاط بــاز، صادقانه و مؤثر اعضا، ارتباطات اجتمـــاعی فــراخــانوادگی، قدردانــی، محبت، احتـرام و ارزشمندی، انطبــاقپذیری با چــالشها و تغییرات، فرصتشنـاسی و همکاری در حل مسائل، وجود مرزهــای روشن درونی و بیرونــی، تابآوری در رخدادهــای دشوار زندگی، ارزشها و رویدادهای مشترک هویتساز و تعادل بین تعهـدات کـاری و زندگـی نمود.
در بخش دیگری از کارگاه به چالشهای عصر دیجیتال برای خانواده اشاره گردید در این بین مهمترین چالشهای این عصر برای خانواده مواردی همچون زمان زیاد در استفاده از صفحه نمایشها بالاخص کودکان، کاهش ارتباط چهرهبهچهره در بین اعضای خانواده، قرارگیری کودکان در معرض محتوای نامناسب، حواسپرتی و اختلال پیوندهای اعضای خانواده، اختلال خواب و استراحت اعضای خانواده، خطرات حریم خصوصی و نگرانیهای امنیتی اخلاقی، کاهش تحرک جسمی و روانی و پیامدهای آن، مقایسههای اجتماعی و احساس محرومیت نسبی، مورد آزار و اذیت سایبری واقعشدن بالاخص برای خانمها، نگرانیها و چالشهای نظارت و گریز از نظارت، سواد اطلاعاتی-فناوری نابرابر بیننسلی، دریافت پیامهایی با محتوای نامناسب و غیراخلاقی و در نهایت کلاهبرداری و زیان اقتصادی و مالی نام برده شد.
همچنین در ادامه به این سوال پاسخ داده شد که جامعهشناسی درباره فناوری چه میگوید؟ دکتر مسعودی در این ارتباط به پاسخهای متنوعی اشاره کرد. برای مثال و بر اساس نظریات مشهور جامعهشناسی بیان شد که تکنولوژی نیروی محرک تغییرات اجتماعی است (جبرگرایی)، تکنولوژی نیز بر مبنای فرهنگ و جامعه ساخته میشود. انسان به عنوان کاربر در جامعه به بازی و ایفای نقش میپردازد. بین گروهها و نسلهای مختلف شکاف دیجیتال وجود دارد. فناوری با نهادهای اجتماعی ادغام شده است. فناوری به همگنسازی، استانداردسازی و کاراییمحوری جامعه منجر شده است. فناوری باعث بیکاری، تغییر شغل و کاهش ساعات کاری افراد شده است. فناوری باعث مازاد تولید و کالا و آزادی انسان از کار منجر میشود. فناوری مرزهای سیاسی و فرهنگی را حذف و انسان را جهانی میکند.
در نهایت، وی تجربیات مثبت و راهکارهایی برای سازگاری خانواده با عصر دیجیتال بیان کرد. این راهکارها در مواردی همچون نداشتن نگاه حذفی به مسئله، خلق مکان و زمان بدون فناوری، بحث و گفتگو درباره شهروندی دیجیتال، کاهش نزاع، درگیری و بحث مستقیم و تحکمی، کنترل والدی و مدیریت زمان صفحه نمایش، تبلیغ و ترویج فعالیتها و بازیهای جایگزین، تأکید بر فرصتها و ظرفیتهای مثبت تکنولوژی، پیادهسازی طرح خانواده دیجیتال و قوانین آن، توجه به برنامه زمانی خواب و ارتقای کیفیت آن، تکنیکهای کاهش آزار و اذیت مرتبط با رسانه، سمزدایی دیجیتال از محیط خانه و خانواده، صبر و شکیبایی برای کاهش تأخر فرهنگی، ارتقای مداوم سواد رسانهای و فناوری خانواده، تعیین مشاور و دستیار تکنولوژیک در زندگی و ارزیابی و بازطراحی شیوهها و روشها ارائه گردید.