انجمن های علمی
انجمن های علمی دانشجویی
یکی از اهداف سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران احراز جایگاه اول علم و فناوری در 25 کشور منطقه در افق 20 ساله است. تحقق اهداف چشم انداز در ابعادعلمی، پژوهشی و فناوری مستلزم سیاستگذاری صحیح و عزم جهاد علمی است که مهمترین رکن برای نیل به اهداف تعیین شده دانشگاه‌ها هستند. انجمن های علمی دانشجویی در دانشگاه ها جهت انجام فعالیتهای علمی در بدنه دانشجویی برای تحقق اهداف مطرح شده و توسعه دانش های نوین و تخصصی نقش اساسی دارند. فعالیت بیش از دو هزار انجمن علمی دانشجویی در دانشگاه های کشور بیانگر میزان اهمیت آنها در رشد علمی کشور است.
انجمن‌های علمی دانشجویی از تشکل‌های خودجوش دانشجویی در حوزه‌های علمی و فرهنگی دانشگاه هستند که در دهه گذشته فعالیت خود را آغاز کرده و در مسیر تولید علم از نظر کمی و کیفی رشد قابل توجهی داشته‌اند. انجمن‌ها، مجموعه‌های سیالی هستند که بر اساس توافق و شرکت داوطلبانه گروهی از دانشجویانِ فعال در امور آموزشی، در یک رشته علمی شکل می گیرند. این تشکل با هدف فراهم آوردن زمینه‌های مناسب برای ظهور استعدادها، خلاقیت‌ها و شکوفایی علمی دانشجویان؛ نهادینه ساختن فعالیتهای فوق‌برنامه علمی و مطالعاتی؛ شناسایی دانشجویان مبتکر و پژوهشگر به منظور حمایت و نیز بهره‌گیری از آنان برای ارتقای فعالیتهای علمی پژوهشی دانشگاه؛ پرورش توانایی انجام فعالیتهای گروهی در دانشجویان و کسب تجربه‌های اجرایی و مهارت‌های کارآفرینی توسط آنها؛ در ساختار فرهنگی دانشگاه‌ها تعریف شده است.
انجمن‌های علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان علاقه‌مند به مشارکت در فعالیتهای علمی در یک دانشکده یا گروه آموزشی است و دانشجویان کلیه گرایش‌ها و مقاطع تحصیلی یک رشته دانشگاهی اعضای انجمن علمی متناظر با همان رشته به شمار می‌روند.
چرایی فعالیت در انجمن های علمی دانشجویی
انجمن علمی دانشجویی امکانی است برای تمرین داوطلبانه فعالیتهای علمی در قالب کارِ گروهی؛ دانشجویان با اهداف علمی و تخصصی گرد هم می‌آیند و با فعالیت در انجمن‌های علمی ضمن ترویج و تعمیق فضای علمی در دانشگاه‌ها، زمینه رشد خود را نیز فراهم می‌آورند. انجمن علمی ضمن آن که امکانی است برای تعمیق و ترویج علم در فضای دانشگاه، فرصتی برای پیاده‌سازی آموخته‌ها و مشاهده نتایج آن در عمل نیز هست. بنابراین دور از انتظار نخواهد بود که دانشجوی فعال در انجمن‌های علمی را فردی بدانیم که به مراتب نسبت به هم‌کلاسی‌های خود توانمندتر و باتجربه‌تر است؛ توانمندی‌هایی از جمله:
- مهارت کارِ گروهی
- مهارت تبدیل ایده به عمل
- مهارت ارتباط
- مهارت مدیریت و اجرا
- مهارت تامین هزینه‌های مالی
- مهارت هم‌اندیشی، آزاداندیشی و تفکر انتقادی
چنین توانمندی‌ها و مهارت‌هایی است که خروجی دانشگاه‌ها را در عمل شایسته‌تر و توانمندتر می‌سازد.
شاید بگویید عموم فعالیتهای دانشجویی به چنین مهارت‌هایی منجر می‌شود؛ پس فعالیت در انجمن‌های علمی دانشجویی چه تفاوت ویژه‌ای با فعالیت در دیگر مجموعه‌های داوطلبانه دارد؟
در واقع تفاوت مهم در آن است که تجربه انجمن علمی افراد را در حوزه‌ی تخصصی و زمینه علمی که در آن مشغول به تحصیل هستند، کارآزموده می‌سازد. به عبارتی، فرد پیش از ورود به دنیای حرفه‌ای آن‌چه را که باید خواهد آموخت و از این رهگذر نسبت به هم‌دوره‌ای‌های خود چند گام جلوتر خواهد بود. بالتبع کارفرمایان و صاحبان صنایع و مشاغل ترجیح می‌دهند افرادی را به استخدام درآورند که چنین تجربه‌هایی را نیز در چنته داشته باشند.
انجمن علمی مطلوب چگونه انجمنی است
انجمن علمی مطلوب انجمنی است که به سان پلی بین دانشگاه و دنیای حرفه‌ای عمل کند. در چنین شرایطی دانش‌آموخته‌ای مطلوب برای کارفرمایان فردی است که سابقه فعالیت در انجمن‌های علمی دانشجویی داشته باشد و نتیجه چنین شرایطی رونق بیش از پیش و اقبال دانشجویان به فعالیت در انجمن‌های علمی دانشجویی خواهد شد.
در واقع شاخص موثر بودن و موفق بودن یک انجمن علمی میزان اقبال دانشجو برای فعالیت داوطلبانه در آن انجمن علمی است. این شاخص میزان اثرگذاری فعالیت‌ها و قدرت مدیریت شورای مرکزی انجمن علمی را نیز گواهی می‌دهد.
اصولا فعالیت در انجمن‌های علمی نیز با بیشترین اقبال از سوی دانشجویان مواجه است. مزایایی که مورد اشاره قرار گرفت در کنار دور بودن فضای انجمن‌های علمی از حاشیه‌ها و رویکرد تخصصی و علمی از مزایای جدی انجمن‌های علمی است که منجر به اقبال بیش از پیش دانشجویان می‌شود. همچنین بیشترین تعداد مجوز صادر شده در دانشگاه‌ها برای فعالیتهای دانشجویی به انجمن‌های علمی اختصاص دارد. علاوه بر این، انجمن‌های علمی سهم عمده‌ای در انجام فعالیتهای علمی-فرهنگی و پویایی و نشاط فضای علمی دانشگاه ایفا می‌کنند.
|
در حال حاضر 46 انجمن علمی دانشجویی در دانشگاه بیرجند وجود دارد که با مشاوره و هدایت استادان مشاور و حمایت معاونت فرهنگی و اجتماعی فعالیت می کنند. انجمن های علمی دانشگاه بیرجند طی سالهای گذشته پیشرفت قابل توجهی داشته و در جشنواره های ملی مقام های ارزنده ای کسب نموده اند. کسب پنج مقام برتر در یازدهمین جشنواره ملی حرکت در سال 97 از جمله این افتخارات است. |