سیزدهمین جلسه کافه کتاب برگزار شد

سیزدهمین جلسه کافه کتاب روز شنبه 23 فروردین 1404 از ساعت 12-10 با حضور سرکار خانم دکتر زهرا علیزاده بیرجندی عضو محترم هیأت علمی دانشگاه بیرجند و با هدف معرفی کتاب " داروین در عهد قاجار: سه رساله قاجاری پسامشروطه"  و با شرکت دانشجویان و کارکنان دانشگاه بیرجند برگزار شد .خانم دکتر علیزاده بیرجندی ضمن خیر مقدم به شرکت‌کنندگان به معرفی و بررسی بخشهای مختلف کتاب پرداخت. نویسنده در این کتاب ابتدا به کلیاتی درباره موضوع کتاب، پیشینه تاریخی مواجهه با داروین در ایران، جهان عرب و عثمانی پرداخته است. اهمیت علوم زیستی و زیست‌شناسی در انتقال علوم جدید از غرب به ایران و پیدایش نظریه‌های جدید در حوزه علوم طبیعی و تقابل این نظریات با خوانش‌های جدید از منظر دینی از جمله مباحث مطرح شده در این کتاب است. نظریه تکامل برای اولین بار در ۱۸۵۹ م توسط داروین در کتاب وی با نام منشاء انواع مطرح شد. طبق این نظریه، تکامل روندی است که ارگانیزها به دلیل تغییر در صفات ارثی – جسمی یا رفتاری به مرور زمان تغییر می‌کنند. نگرش دانشمندان مسیحی و مسلمان به آرای داروین از جمله دیدگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی در رساله نیچریه، میرزا تقی خان انصاری کاشانی در رساله جانورنامه، ابراهیم الحورانی  و جرجس فرج صفیر المارونی در ادامه مباحث کتاب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بروز مخالفت با اندیشه داروین در جهان عرب با چاپ کتاب شبلی شُمِیّل صورت گرفت. حسین افندی الجسر در کتابی نام الرساله حمیدیه فی حقیقته الشریعه.... به رد  و ابطال مادی‌گرایی پرداخت. علامه محمدرضا نجفی اصفهانی در  کتاب دو جلدی نقد فلسفه دارون نظریه تکامل را تا حدودی می‌پذیرد. در ادامه مباحث کتاب نویسنده به معرفی آثار فارسی مربوط به نظریه داروین از  جمله مرآت العقل سنقری حائری، تنقید مقاله داروینیست‌ها اثر اسدالله خارقانی می‌پردازد. در مشرق زمین نیز عنایت‌الله دستغیب در کتاب سردارنامه به نقد نظریه داروین می‌پردازد. در آرای حکمای یونان، بعد از اسلام هم در آرا حکماء و فلاسفه ایران نظیر مسکویه، مولانا، ملاصدرا به شکل منقح آمده است.