کتاب منابع، مصارف و مسائل آب چاپ و منتشر شد

کتاب منابع، مصارف و مسائل آب، توسط دکتر حسین خزیمه‌نژاد، عضو هیأت علمی گروه علوم و مهندسی ‏آب دانشگاه بیرجند و دو نفر از دانشجویان دکتری منابع آب با همکاری و حمایت شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی به رشته تألیف درآمد.

به گزارش روابط عمومی و اطلاع‌رسانی دانشگاه بیرجند، کتاب منابع، مصارف و مسائل آب با اشاره به اینکه در چند دهه اخیر، آب و مسائل ناشی از آن به یکی از مهم‌ترین نگرانی دولت‌ها تبدیل شده است به رشته تألیف درآمد.
دکتر خزیمه‌نژاد در مصاحبه با روابط عمومی دانشگاه، افزود: در حال حاضر آب نه تنها در کشورهای در حال توسعه، بلکه در کشورهای توسعه‌یافته هم از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به وضعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص کشور ما که بخش زیادی از پهنه آن در منطقه خشک و نیمه‌خشک واقع است؛ آب به عنوان یک نهاده بسیار مهم و کاملاً راهبردی تلقی می‌شود‌. به گونه‌ای که بسیاری از جوامع دولتی و غیردولتی را مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهد.
عضو هیأت علمی دانشگاه بیرجند گفت: در این کتاب که با بررسی و مداغه در جدیدترین و بروزترین مطالب و مقالات علمی پژوهشگران حوزه آب که بخشی از آن به متعلق به خود نویسندگان است؛ به رشته تحریر در آمده است؛ سعی بر آن بوده که در حد بضاعت به مسائل و مباحث به روز آب پرداخته شود و مجموعه‌ای مفید در اختیار مخاطبین و علاقه‌مندان قرار دهد. وی افزود: بیان مطالب به گونه¬ای است که قابل استفاده برای دانشجویان، کارشناسان و متخصصان مرتبط با حوزه علوم و مهندسی آب می‌باشد. قابل ذکر است مطالعه کتاب، کمک شایانی به مخاطبین خود برای آشنایی و درک بیشتر مسائل و چالش‌های مرتبط با حوزه آب می¬کند و به کارشناسان جهت سهولت در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کمک می¬نماید. 
 وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: از گذشته دور ما با کمبود آب و عدم توازن توزیع مکانی و زمانی آن روبرو بوده‌ایم؛ تلاش برای رسیدن به منابع آبی پایدار نظیر حفر قنات و استقرار جوامع در مناطقی که از آب‌های سطحی برخوردار نبودند و در پی آن، ایجاد تمدن‌های ارزشمند کاریزی، دلیلی بر همین ادعا است. احداث سازه‌هایی نظیر آب‌انبار، یخچال و آسیاب‌های آبی نیز بر توجه پیشینیان ما به آب و استفاده بهینه از آن و همچنین مدیریت صحیح منابع آبی تأکید دارد. اما در چند دهه اخیر، تعداد چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق به طرز عجیبی افزایش پیدا کردند که محصول آن استحصال بی‌رویه و غیراستاندارد منابع آب زیرزمینی بود به گونه‌ای که در حال حاضر بخش قابل توجهی از ذخایر استاتیک منابع آب زیرزمینی نیز از دست رفته‌اند. پدیده تغییر اقیم و وقوع خشکسالی‌های مکرر و همچنین افزایش وقایع حدی بارش که بعضاً موجب بروز سیلآب‌هایی با خسارات جانی و مالی فراوان شده است؛ نیز بر شدت این مشکلات افزوده است و موجب بروز چالش‌های جدی در منابع آب شده و ما را با پدیده‌ای تقریباً انسان‌ساخت تحت عنوان بحران آب مواجه ساخته است. مضاف بر این، محدودیت در دسترسی به منابع آب شیرین در کشور، عدم بهره‌بردای بهینه از منابع آب‌های سطحی، افزایش آلودگی منابع آب ناشی از ورود زهاب‌های کشاورزی و پساب‌های خانگی و صنعتی، نبود برنامه درازمدت مدیریت منابع آب و کمبود منابع مالی بر دامنه مشکلات و چالش‌ها افزوده است. در این بین وضع قوانین و مقررات متعدد و تغییر ساختارهای مدیریتی در حوزه منابع آب نیز نه تنها کاری از پیش نبرده که در برخی از موارد نظیر تصویب قانون تعیین تکلیف چاه‌های فاقد پروانه، آسیب‌های بیشتری را بر پیکره منابع آبی وارد ساخته است. 
عضو کمیته تحقیقات شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در کشور ما بیش از 90 درصد آب تجدیدپذیر در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که نسبت به میانگین جهانی که حدود 70 درصد می‌باشد، عدد بالایی است؛ افزود با وجود چنین تخصیص قابل توجهی، متأسفانه بهره‌وری آب در کشاورزی بسیار کم بوده و آورد ناچیزی به نسبت مصرف عاید کشور می‌شود‌. چالش آب‌های مرزی و عدم استفاده از حقابه‌های مقرر و همچنین خروج بخش زیادی از آب‌های زیرزمینی از کشور از مسائلی است که نباید از نظر دور داشت. اخیراً نیز مباحث و طرح‌هایی نظیر شناسایی و استحصال منابع آب‌های ژرف و همچنین انتقال آب بین حوضه‌ای با هدف رفع کمبود آب در کشور مورد توجه دولتمردان قرار گرفته است. بایستی توجه داشت این طرح‌های به دلیل هزینه‌های هنگفت و همچنین تبعات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی آن، منتقدینی جدی دارد و به همین دلیل بعضاً ترجیحات را به سمت استفاده از آن صرفاً در بخش شرب معطوف می‌سازد. به طور کلی، مسائل آب بسیار متنوع و متعدد هستند که حل، تخفیف یا سازگاری با آن، نیازمند عزم و اراده ملی و مشارکت همگانی و عمومی و همکاری مردم و دولت می‌باشد.