دکتر سید عبدالله علوی

مرحوم دکتر سیدعبدالله علوی در ۲۷ خردادماه ۱۳۲۰ هجری شمسی در روستای نوزاد از توابع شهرستان درمیان در استان خراسان جنوبی متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در بیرجند سپری نمود و پس از اتمام خدمت نظام وظیفه در سال ۱۳۴۴ جهت ادامه تحصیل عازم کشور آلمان گردید. علوی در آلمان تحصیلات خود را در رشته علوم انسانی آغاز نمود و با طی مراحل مختلف کارشناسی و کارشناسی ارشد سرانجام در سال ۱۳۵۷ در رشته علوم سیاسی و جامعه‌شناسی گرایش تاریخ نوین اروپا با درجه دکتری از دانشگاه گوته فرانکفورت فارغ التحصیل شد. آن مرحوم مجموعا به مدت ۲۳ سال همکار آموزشی و پژوهشی دانشگاه های شهرهای کسل و ویتسن هاوزن آلمان و دانشگاه های دولتی و آزاد اسلامی بیرجند، گرمسار، شهرکرد و تهران بود. وی هم چنین بنیان گذار و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند و یکی از بانیان و طراحان تأسیس دانشکده علوم پزشکی بیرجند، دانشگاه پیام‌نور بیرجند، دانشکده های فنی و علوم انسانی دانشگاه بیرجند، پژوهشکده کاربردی جنوب خراسان در بیرجند و... بوده است.

دکتر علوی در مدت اقامت در آلمان، ریاست جامعه علمی دانشگاهیان آسیایی و آفریقایی دانشگاه گوتینگن و مدیریت فصل نامه علمی آن را بر عهده داشت و همچنین به فعالیت در زمینه همکاری علمی و پژوهشی و فرهنگی برای معرفی فرهنگ آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین در جامعه دانشگاهی و پژوهشی آسیا و آفریقا در شهر گوتینگن، نشر مجله علمی دیدگاههای فرهنگی آسیا و آفریقا و سرپرستی سمینارهای علمی و فرهنگی در شهر گوتینگن، تأسیس انستیتوی فرهنگی- پژوهشی آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین در مونیخ پرداخت. وی هم چنین در آلمان با بانویی آلمانی ازدواج نمود که ثمره این ازدواج سه فرزند به نام های سوسن، رویا و مازیار است.
اما سید عبدالله علوی عاشق کشور و شهر و روستایش بود. همین شد که علی رغم موقعیت خوب و شرایط مناسب همسر و فرزندانش را در آلمان رها کرد و به عشق خدمت به زادگاهش در سال ۱۳۶۳ به ایران بازگشت. او در بدو ورود به بیرجند در مجتمع آموزش عالی وقت این شهر که بعدها با همت وی به دانشگاه بیرجند تبدیل شد سمت عضو هیئت علمی و معاونت اداری و مالی را بر عهده گرفت. در همین مدت با تلاش و همت وی مجوز تاسیس دو داشکده و تعداد زیادی رشته جدید در دانشگاه بیرجند صادر شد و این دانشگاه با توسعه کمی و کیفی خود به عنوان قطب علمی و آموزشی منطقه شرق ایران مطرح گردید. در سال های میانی دهه شصت با ابتکار و پیگیری های مجدانه دکتر علوی که گویی خود را وقف توسعه آموزشی و علمی دیارش کرده بود مجوز تاسیس دانشگاه های علوم پزشکی و پیام نور بیرجند نیز صادر و در مدت کوتاهی این دو مرکز آموزش عالی نیز در این شهر دایر گردیدند. دکتر علوی پس از به وجود آمدن مشکلاتی که سبب خروج او از دانشگاه بیرجند شد پیگیری تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی این شهر گردید. علوی سرانجام با تلاش های خستگی ناپذیرش موفق شد مجوز تاسیس و نیز حدود ۶۰ هکتار زمین مرغوب در بهترین نقطه شهر بیرجند را برای احداث پردیس این داشگاه از بنیاد مستضعفان به مالکیت بگیرد و با ایجاد دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند در سمت نخستین رییس این مجموعه به ادامه خدت رسانی به مردمش مشغول گشت. وی پس از سالها کار و تلاش در بیرجند و فعالیتهای مردمی، همکاری با روستاهای شهرستان درمیان به عنوان معتمد منطقه درمیان بیرجند، ساخت مدرسه، دبیرستان، مخابرات، توسعه قنوات و اردوگاههای تفریحی در روستای نوزاد بیرجند و تاسیس مرکز مشاوره ‌ای شهرستان بیرجند در مورد حفظ بهداشت روانی، در مرداد ماه ۱۳۷۴ در میان غم و اندوه مردم بیرجند از ریاست دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند برکنار شد. دانشگاهی که هنوز هم خشت خشت دیوارهای آن حکایت از بزرگ منشی و همت بلند مردی دارد که جز به اعتلای علمی و فرهنگی دیارش به چیزی نمی اندیشید. دکتر علوی مدتی بعد به گرمسار منتقل و به عنوان رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار به ادامه خدمت مشغول شد. در آن جا نیز به تاسیس شورای زنان برای توسعه پایدار در دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار، انتشار مجله علمی امید کویر در گرمسار پرداخت و طرح توسعه محلی دانشگاههای شهرستان بیرجند و دانشگاه گرمسار و ایجاد فضاهای آموزشی، حفر چاه، تأسیس مزارع نمونه کشاورزی و شوراهای جوانان، زنان، آموزشی و فرهنگی دانشگاهی در گرمسار را در دستور کار خود قرار داد. مردم گرمسار هنوز هم خاطره زحمات و تلاش های مجدانه آن مرحوم را به یاد دارند. آخرین سمت دکتر علوی معاونت آموزشی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و معاونت اداری و مالی دانشکده علوم سیاسی بود. وی تا آخرین روزهای حیات خود مدیر عامل انجمن خیریه بیرجندی های مقیم تهران نیز بود. صلاحیت دکتر علوی علی رغم محبوبیت بلای مردمی در دو انتخابات مجلس ششم و هفتم در حوزه انتخابیه بیرجند از سوی شورای نگهبان رد شد و وی نتوانست در کرسی نمایندگی مجلس به خدمت شهرش بپردازد. و سرانجام سید عبدالله علوی در ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ بر اثر عارضه قلبی در ویلای شخصی اش در رامسر درگذشت و در میان حزن و اندوه بی پایان مردم بیرجند در زادگاهش درروستای نوزاد به خاک سپرده شد. مراسم تشییع جنازه او را یکی از سه تشییع جنازه باشکوه تاریخ شهر بیرجند دانسته اند. شاید آخرین قدم او در راه گسترش آموزش عالی، ایده تاسیس دانشگاه کاربردی بین‌المللی زنان روستایی در شهر اسدیه شهرستان درمیان، برای پذیرش دانشجویانی از ایران، افغانستان و آسیای میانه بود. حسن اخلاق، وطن دوستی، بزرگ منشی، مناعت طبع، نوع دوستی، جدیت، صداقت و... ویژگی های مثبت اخلاقی دکتر علوی بود و از اشک های اطرافیان و مردم بیرجند می شد به خوبی عمق فاجعه فقدان این بزرگ مرد بی نظیر تاریخ شهر را دریافت.