جلسه نقد کتاب ایدئولوژی سیاسی حماس برگزار شد
برنامه نقد کتاب با عنوان"ایدئولوژی سیاسی حماس" اثر میکل اروینگ ینسن، توسط انجمن علمی دانشجویی علوم سیاسی دانشگاه بیرجند برگزار شد.
این برنامه که با حضور جمعی از دانشجویان تشکیل شد میزبان دکتر احمد بخشی، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی، بود. در ابتدای بحث دکتر بخشی کلیات کتاب را مورد بررسی قرار داد؛ کتاب شامل شش فصل است. مقدمه کتاب با این سوال که چرا اساساً اندیشه حماس شکل گرفت شروع میشود و در ادامه اندیشه را واکنش به یک تحول میداند (واکنش به مستقر شدن اسرائیل در سرزمین فلسطین). همچنین نوع نگاه آنها به مسائل در شکل گیری اندیشه اثر گذاراست همچنین برای فهم بهتر اندیشه مباحث تاریخی نیز مطرح میشود (کنش های تاریخ، استفاده از تاریخ) بدین معنی که در آن بازه ی زمانی چه اتفاقی می افتد؟ و گروه های اجتماعی از تاریخ چه استفاده ای می کنند. در این کتاب گفته شده یک رویداد تاریخی این است که صلاح الدین ایوبی باعث شکست غرب شد و در این نبردها اسلام به پیروزی رسید و از آن زمان، غرب به فکر انتقام است و تمام کنش ها به شکل استعمار و...ناشی از این انتقام است. فصل اول کتاب در رابطه با اسلامگرایی در فلسطین است و هدف را اسلام ناب معرفی میکند. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چه اتفاقی در اسلام افتاد که ما به دنبال اسلام ناب هستیم؟ چرا اساسأ تمام گروه های اجتماعی در تمام مقاطع تاریخی به دنبال خالص سازی و ناب سازی اسلام هستند؟ یکی از دلایل آن می تواند متفاوت ساختن خود از دیگر جوامع اسلامی باشد. فصل دوم کتاب به این مورد اشاره دارد که هر اندیشه ای متناسب و متناظر با ساختار خاص خودش است. در این فصل به این مورد توجه شده که بافت، فضا، زمینه و زمانه در شکل گیری هر اندیشه ای مفید و اثرگذار می تواند باشد وسئوالات اساسی در رابطه با حماس در این حوزه مطرح می شود. براساس این بافت، ساختار و زمینه و زمانه حماس و واکنش او به اسرائیل را نیز میتواند تببین و تحلیل کرد. در فصل سوم کتاب بررسی می شود که علت برداشت های متفاوت از اسلام چیست؟ چرا ذاتا این برداشت ها متفاوت است؟ چرا با این برداشت ها برخی از مسلمانان حملات انتحاری انجام میدهند و آن را خوب میدانند که همه اینها به استناد به آیات قرآن انجام میشود اما برخی نیز آنها را رد می کنند؟ برداشت حماس از اسلام و قرآن چیست که آن را اسلام ناب و خالص میدانند؟در فصل چهارم به مسائل درون جامعه پرداخته میشود. نویسنده در این فصل به تحقیقات میدانی پرداخته و درون جامعه زندگی میکند. وقتی او برای تمرین ورزشی به باشگاه می رود پوشش متفاوتی را می بیند که افراد فقط همان پوشش را قبول دارند. سئوالات اساسی که در این فصل مطرح می شود این است که چرا حماس باید باشگاه داری کند؟ چرا حماس باید دانشگاه داری کند؟ چرا در دانشگاه او زبان انگلیسی تدریس می شود؟ در کلاس های درس حماس چه میگذرد و چه مطالبی گفته میشود؟ فصل پنجم کتاب در مورد دانشگاه اسلامی غزه است و این تحقیقات را با کار بر روی خود دانشجویان ادامه میدهد و نهایتاً فصل ششم مطلب را جمع بندی و نتیجه گیری میکند.
در ادامه جلسه، کتاب به طور جامع و مفصل مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در پایان سوالاتی توسط دانشجویان مطرح و توسط دکتر بخشی پاسخ داده شد.