سخنرانی دکتر محمود فتوحی استاد دانشگاه فردوسی مشهد درباره نقش جشن های ایرانی در پایداری مفهوم ایران برگزار شد

سخنرانی دکتر محمود فتوحی استاد دانشگاه فردوسی مشهد روز یکشنبه 16 آذر 1404درباره "نقش جشن های ایرانی در پایداری مفهوم ایران" در تالار علامه فرزان دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار شد. در این جلسه که با حضور رئیس دانشکده، اعضای هیات علمی گروه های آموزشی زبان و ادبیات فارسی، تاریخ، علوم سیاسی و دانشجویان این رشته ها تشکیل شد دکتر فتوحی سخنان خود را با اشاره به این نکته آغاز نمود که در ایران جشن های متعددی برپا می شده چنان که ابوریحان بیرونی در کتاب قانون مسعودی از چهل و دو جشن نام می برد علاوه برآن همواره به شکوه جشن های ایرانی مانند جشن سده در اسناد تاریخی و ادبی مانند تاریخ بیهقی نیز اشاره شده است. جشن های ایرانی برای اعلام وفاداری به پادشاهان بوده و در طول زمان باعث بازتولید هویت ایرانی شده اند. وی ایران را گنجینه اسناد خواند و دلیل تاب آوری جشن هایی مانند نوروز و یلدا و جان به دربردن از انفجارهای نشانه ای در طول زمان را پیوند این جشن ها با طبیعت و دارا بودن برهان طبیعی دانست. بسیاری از آیین ها که جنبه خبری داشته و نیازمند حمایت حکومت ها، گروه ها و ایدئولوژی خاصی بوده اند به مرور کنار گذاشته شده اند. وی در بخش دیگری از سخنان خود شکل دادن به حافظه تاریخی و هویت جمعی (با دورهم جمع شدن، پایکوبی و شادی)، شکل گیری اخلاق اجتماعی، از بین رفتن فاصله طبقاتی، انسجام جمعی، تقویت ساخت اجتماعی، آشتی های اجتماعی و تقویت مفصل های اجتماعی، تنظیم روابط به دلیل پیوند با طبیعت، پایداری فرهنگی و جلوگیری از گسست های تاریخی و اجتماعی، نگهداشت و بازآفرینی و تذکار نظم کیهانی را از نتایج برپایی این جشن ها دانست. ایشان بر این نکته تاکید کرد آنجا که نشانه ها منجر به همدلی و آشتی می شوند باید آنها را به مرکز سپهر نشانه ای بیاوریم و آنچه را که باعث گسست می شود به حاشیه ببریم. در ادامه جلسه جشن یلدا معرفی و ریشه شکل گیری آن موردبحث قرار گرفت. دکتر فتوحی برای شناخت بهتر آیین ها و تحلیل آنها در گذر زمان به پژوهشگران توصیه کرد زندگی نامه نشانه ای جشن ها را تهیه کنند چرا که با مشخص شدن زمان آغاز جشن ها و اتفاقات حادث شده در طول زمان، می توان به اثرپذیری جشن ها از حوادث بیرونی بهتر پی برد و تغییرات آن در اقلیم های فرهنگی و تاریخی را تحلیل کرد. در پایان جلسه حاضران سوالات خود را مطرح کردند.